Mickey Mouse'un en eski versiyonu geçen yıl itibarıyla kamu malı olmuş olabilir. Ancak Disney fikri mülkiyetini izinsiz el koymalardan koruma çabalarını sürdürüyor.
REKLAM
Walt Disney Co. yasa dışı Mickey Mouse süsleri satışı nedeniyle Hong Kong'lu bir mücevher şirketine dava açtığını açıkladı.
Uluslararası medya ve eğlence şirketi çarşamba günü Los Angeles'taki federal mahkemede Sateur adı altında internet üzerinden mücevher satan Red Earth Group'a karşı dava açtı.
Disney, Sateur'un "Mickey 1928 Koleksiyonu"nda yer alan yüzük, kolye ve küpelerin pazarlanması ve markalanmasının ticari marka haklarını ihlal ettiğini ve Hong Konglu şirketin müşterileri kasıtlı olarak bu parçaların resmi Disney ürünleri olduğuna inandırmaya çalıştığını söylüyor.
Disney'in davasında Red Earth'ün "Mickey 1928 Koleksiyonu" ile "kasıtlı olarak tüketicilerin kafasını karıştırmaya çalıştığı" ve yaratılan izlenimin "en azından Disney ile bir ortaklık veya iş birliğini akla getirdiği" iddia ediliyor.
Davaya göre Sateur, "Mickey Mouse'u mücevher ürünleri için kendi marka tanımlayıcısı olarak sunmayı amaçlıyor ve Mickey Mouse ticari markalarının tanınabilirliğinden ve tüketicilerin Disney'e ve onun ikonik elçisi Mickey Mouse'a olan yakınlığından yararlanarak ticaret yapmayı hedefliyor."
Dava, Red Earth'ün Disney'in ticari markası üzerinden başka herhangi bir şekilde ticaret yapmasına karşı bir tedbir kararı ve daha sonra belirlenecek maddi tazminatlar talep ediyor.
Dava, Disney'in fikri mülkiyetini izinsiz el koymalardan korumak için sürdürdüğü çabaların bir göstergesi.
Mickey Mouse'un en eski versiyonu geçtiğimiz yıl kamu malı haline gelmiş olsa da, şirket karakterin ticari marka haklarını elinde bulunduruyor.
Bir karakter kamu malı olsa bile, Disney'in Red Earth'ün yaptığını iddia ettiği gibi, ticari markaya sahip şirkete ait olduğunu gösterecek şekilde ticari ürünlerde kullanılamaz.
Mickey Mouse ilk kez 1928 yılında 'Steamboat Willie' adlı kısa filmde halka açık olarak göründü. Amerikan pop kültürünün en ikonik karakterinin bu versiyonu artık Disney'in telif hakkından muaf ve yaratıcılar 'Steamboat Willie'nin sadece fareye benzeyen, konuşmayan tekne kaptanını kullanılabiliyor.
Hukuk profesörü ve Duke Kamu Malı Çalışmaları Merkezi direktörü Jennifer Jenkins geçtiğimiz yıl, "İşte bu. Bu Mickey Mouse. Bu heyecan verici çünkü bir nevi sembolik," dedi.
Jenkins, "Bu yasa bazen alaycı bir şekilde Mickey Mouse Koruma Yasası olarak anılıyor," diye ekledi. "Bu aşırı basitleştirilmiş bir ifade çünkü süre uzatımı için bastıran sadece Disney değildi. Eserleri yakında kamu malı olacak olan ve 20 yıllık ekstra korumadan büyük ölçüde yararlanan bir grup telif hakkı sahibiydi."
Mickey Mouse'un kamu malı haline gelmesi, ikonografinin kamuya açılmasında bir dönüm noktası olarak kabul edildi.
A.A. Milne'nin 'Winnie the Pooh' ve Tigger'ı gibi diğer ünlü hayvan karakterleri de yakın zamanda kamu malı oldu. Bu da 'Winnie The Pooh' gibi birkaç korku filminin ortaya çıkmasına neden oldu.
Tahmin edilebileceği gibi, Mickey Mouse da ucuz bir slasher olan 'Mickey Mouse'un Tuzağı'na dönüştürüldü.
Bu yıl itibariyle iki popüler kültür ikonu daha kamusal alana katıldı: Yumruğunu özgürce savurabilecek Temel Reis ve maceracı gazeteci Tenten artık serbestçe yeniden kullanılabilecek.
1929’da hayat bulan bu klasik çizgi roman karakterleri, 1 Ocak 2025 itibarıyla ABD'de kamu malı statüsüne geçti. Bu, artık telif hakkı sahiplerinden izin alınmaksızın veya ödeme yapılmaksızın bu karakterlerin kullanılabileceği anlamına geliyor.
Aynı şekilde, William Faulkner’ın 'Ses ve Öfke,' Ernest Hemingway’in 'Silahlara Veda' ve John Steinbeck’in ilk romanı 'Altın Kupa' da kamu malı haline geldi.
Modernist edebiyatın öncülerinden Virginia Woolf’un feminist edebiyatta çığır açan eseri 'Kendine Ait Bir Oda' da bu yıl itibarıyla kamusal alanda yerini aldı.
Sinemada ise Alfred Hitchcock’un ilk sesli filmlerinden 'Şantaj,' geçen yıl Lyon’daki Lumiere Festivali’nde gösterilmişti. Bu ve benzeri erken dönem yapımlar, 2025 itibarıyla kamuya açık hale gelen ilk sesli sinema örneklerinden bazıları oldu.